Окуудан чарчоонун биринчи жана башкы себеби - бул сынак, текшерүү иши, тест боюнча жыйынтыктарга кабатырлануу. Сынак коркунучу - кадыресе көрүнүш, баардыгында коркуу сезими күчөйт, бирок ар кимдин санаасы ар кандай болот. Бирөөлөрдү жаман ойлор каптап, сынактан өтө албай калуудан коркуу менен гана чектелсе, башкалардын денелери тырышып, жүрөктөрү опкоолжуп, тамакка табити тартпай, тамак сиңире албай, уйкулары качкан абалга туш болушат. Ал гана эмес эмоционалдык абалы да өзгөрөт: окуудан катуу чарчаган окуучуда кыжырдануу, коркуу, агрессия, кош көңүлдүк сыяктуу эмоциялар күчөйт. Аларга окуу тапшырмасын жасоо, үй иштерин кылуу сыяктуу милдеттерин аткаруу кыйындайт.
Эгерде силерде да стресстин белгилери байкалып жатса, буга көңүл кош кароого болбойт. Макаланын кийинки бөлүктөрүндө катуу кабатырлануудан кантип өз алдынча арылуу керектигин айтып беребиз. Эгерде бул сунуштар жардам бербесе, психологго же психотерапевтке кайрылуу талапка ылайык.
Окуу мезгилинде сынак коркунучунан башка стресс жарата турган жагдайлар кошулушу мүмкүн. Буга көбүнчө колледждердин же университеттердин студенттери кабылышат.
Окуу стресси уйкунун убактысына жана сапатына терс таасирин тийгизет, ал эми сапаттуу жана толук кандуу уйкунун жетишсиздиги стресстин дагы бир факторуна айланышы мүмкүн. Бул көйгөйдү чечүү мүмкүн, ал үчүн туруктуу уктоо тартибин калыбына келтирүү керек.
Уйку когнитивдик функцияларга, атап айтканда, эстутумга жана көңүл бурууга күчтүү таасир этет. Эстутумдун жана уйкунун байланышына төмөнкүдөй түшүндүрмө берилет: адам уктаганда ойгоо жүргөн учурунда активдештирилген нейрон байланыштары бекемделет. Бул эстутум консолидациясында роль ойнойт - маалыматты узак мөнөткө эске тутуп алуу жана аларды өздөштүрүү.
Изилдөөдөр тастыктагандай, сапаттуу уйку окуудагы жетишкендиктерге жетүүгө түрткү болот. Ошол эле учурда, бир кызыктуу жагдай бар - бул экзаменге бир күн калган уйкунун сапаты жана көлөмү экзамендин жыйынтыгына таасир этпейт. Бирок бир айдын ичиндеги толук кандуу уйку жогорку балл алууда зор роль ойнойт. Башкача айтканда, сынак алдындагы түндө уйкуну кандыруу эмес, бүткүл окуу мезгилинде уйку тартибин сактоо маанилүү.
Дагы башка франциялык изилдөөлөр боюнча, сессиялар ортосундагы толук кандуу уйку билим алууну жеңилдетип, узак мөөнөткө эске тутууну жакшыртат деп аныкталган. Окумуштуулар жүргүзгөн экспериментке чет тилдеги лексиканы үйрөнүп жаткан студенттер тартылышкан. Бир тайпа эртең менен жана кечкисин даярданышкан. Экинчи тайпа бир күн кечки маал сабак окуп, уктаган соң, эртеси эртең менен окууларын улантышкан. Сабактар ортосунда уктап эс алган студенттерде жылыштар көбүрөөк байкалган. Алар тилди тезирээк өздөштүрүп, узак мөөнөткө эске тутуу жөндөмдөрү жакшырган.