Эркектин жыныс органы жөнүндө кызыктуу фактылар
Эркектин жыныстык мүчөсү кандай
2011-жылы Nature журналында жарыяланган изилдөөгө ылайык, мурда эркектин жыныстык мүчөсүндө кичинекей тикенектери болгон. Адамдардын ата-бабалары 700 000 жыл мурун, неандертальдар менен азыркы адамдар бөлүнүп кеткенге чейин тикенектүү түзүлүштөрүн жоготушкан.
Көптөгөн жаныбарлардын жыныстык органдарынынын тикенектери бар: мисалы, мышыктардын кээ бир өкүлдөрүндө, анын ичинде үй мышыктарында, шимпанзелерде, чычкандарда, коалаларда жана кемирүүчүлөрдүн кээ бир түрлөрүндө. Тикенектер, адатта, органдын сыртын каптаган кератинден турган кичинекей кетиктердей көрүнөт.
Окумуштуулар алардын функциясы жөнүндө так түшүнө элек - ар кандай жаныбарларда ар кандай болушу мүмкүн. Божомолдордун бирине карата: тикенектер жупташуу учурунда эркектин стимулун күчөтүшү мүмкүн. Ошондой эле тикенектер башка эркектердин ургаачыны уруктандыруу аракетине бөгөт коюу үчүн ургаачынын жыныстык жолдоруна төккөн материалды алып салууга жардам берет окшойт. Бирок, тикенектер пайдалуу жана керектүү гана эмес, кээде ургаачыларга зыян келтире турганына далилдер бар.
Ал эми адамдарда болсо, тикенектерден улам эркектер дароо эле эрекция болуп ошол эле заматта жыныстык катнашты баштай алышчу. Бактыга жараша, эркектер бир кезде адамдын жыныстык мүчөсүн тикенектүү кылган ДНК кодун жоготуп алышкан.
Заманбап эркектин жыныстык органы кантип түзүлгөн? Жыныстык мүчөнүн сырткы бөлүгү жыныс мүчөсүнүн башы жана денеси болуп бөлүнөт. Бирок пенис сырткы орган гана эмес. Анын эң терең жери – тамыры дененин ичинде жайгашып, жамбаштын дубалына жабышкан. Ичинде үч узун камера же түтүктөр жашырылган. Алардын бири - уретра. Заара чыгаруучу түтүк, анын дубалдары губка сымал ткандардан түзүлгөн түтүк, ошондуктан ал губка дене деп да аталат.
Жыныстык мүчөнүн аягына карай бул ткань кеңейип, тешиги бар башты түзөт, ал аркылуу заара жана урук суюктугу бөлүнүп чыгат. Губкалуу ткань эрекция учурунда да жумшак жана ийкемдүү бойдон калат.
Калган эки түтүк каверноздук денелер деп аталат. Бул камераларда толкунданганда бат эле канга толгон көңдөйлөр көп. Ошол эле учурда камералар өздөрү жука, бирок бекем пленка менен капталган, ошондуктан алар катуу болуп, кандын агымынан улам көбөйгөн пениске катуулукту берет. Бардык бул түтүкчөлөр, тамырлар жана артериялар бир нече катмарлуу кыртыш жана ичке, сезгич тери менен курчалган.
Белгилүү болгондой, пенис эркектин денесинин эротикалык стимулга эң сезимтал бөлүгү болуп саналат. Ага дем берүүнүн көптөгөн жолдору бар. Ошол эле учурда, эркектердин артыкчылыктары кыйла индивидуалдуу. Ошондуктан, өнөктөштөрдүн ортосундагы байланыш ырахат алуу үчүн маанилүү: ошондо силер чогуу туура ык-амалдарды таба аласыңар.
Эмне үчүн жыныс мүчөсүнүн сөөктөрү жок
Көптөгөн жаныбарлардын жыныс мүчөсүнүн тутумдаштыргыч тканында бакулум деп аталган сөөк бар. Ага кемирүүчүлөр, жарганаттар жана кээ бир приматтар ээ. Пенистин сөөгү дененин ичинде жайгашкан жана пенистин ичине түртүлөт, анын милдеттеринин бири бат жана ишенимдүү эрекцияны кармап туруу болуп саналат
Бакулум скелеттен тышкаркы сөөк, демек ал скелеттин калган бөлүгүнө жабышпайт, бирок жыныстык мүчөдө гана кездешет. Жаныбарга жараша жыныс мүчөсүнүн сөөгүнүн узундугу бир миллиметрден дээрлик бир метрге чейин, формасы ийне сымал тикенектерден айры сымал тиштерге чейин өзгөрөт. Мисалы, морждун бакулуму денесинин узундугунун алтыдан бир бөлүгүн түзөт, ал эми шакек куйруктуу лемурдуку анын узундугунун 40тан бир бөлүгүн гана түзөт.
Эмне үчүн кээ бир жаныбарлардын пенистин сөөгү бар? Окумуштуулардын ишенимдүү жана бирдиктүү жообу жок. Бирок, адаттагыдай эле, изилдөөчүлөр бакулумдун эмне жана кандайча пайдалуу болушу жөнүндө бир нече теориялары бар. Кээ бир жаныбарларда, мисалы, мышыктарда ургаачысынын организми жупташканга чейин жумуртка чыгарбайт. Кээ бир изилдөөчүлөр бакулум овуляцияны стимулдаштырууга жардам берет деп ырасташат. Дагы бир теория вагиналдык сүрүлүү гипотезасы деп аталат. Анын айтымында, бакулум эркектин жыныстык органынын сүрүлүүнү жеңип, ургаачынын жыныстык органына тоскоолдуксуз киришине шарт түзөт.
Пенис сөөгү сүт эмүүчүлөрдүн кээ бир түрлөрүндө кездешет, бирок бардыгында эмес. Көпчүлүк эркек приматтарда бакулум бар, бирок адамдарда эмнегедир жок. Royal 2016-жылы жарыялаган изилдөөдө изилдөөчүлөр бакулум алгач 145-95 миллион жыл мурун пайда болгон деп ырасташат. Бул сөөк бардык приматтардын жана жырткычтардын эң акыркы жалпы ата-бабаларында болгон дегенди билдирет. Анда эмне үчүн кээ бир тукумдар, мисалы, адамдар, бакулумунан ажырап калышкан?
Кээ бир изилдөөчүлөр бул жупташуу практикасындагы айырмачылыктардан улам болгон деп божомолдошот: приматтарда жыныстык мүчөсүнүн сөөгүнүн болушу жыныстык катнаштын узактыгы менен тыгыз байланышта болгон. Узак жупталуу убактысы көп аялдуу түрлөр үчүн кеңири таралган - бир нече эркек бир нече ургаачы менен жупташканда. Бул, мисалы, бонобо жана шимпанзелерде байкалат.
Ушундан улам эркектер уруктануу үчүн бири-бири менен активдүү атаандашышат. Эркек үчүн аялдын башка өнөктөштөр менен мамилесин азайтуунун бир жолу - аны менен көбүрөөк убакыт өткөрүү, жыныстык катнашта болуу. Буга жыныстык мүчөнүн сөөгү жыныстык мүчөнү колдоо жана уретраны ачык кармап туруу менен салым кошот. Көпчүлүк адамдар моногамияга өтүшкөндүктөн, эркектердин жыныстык мүчөсүнүн сөөгүнөн ажырап калышына бир өнөктөштү тандоо себеп болгон окшойт.
2021-жылы Mammal Review журналында жарыяланган изилдөөдө автор моногамия теориясы менен макул эмес жана жыныстык мүчөсүнүн сөөктөрүн жоготууда башка факторлор да роль ойногон деп эсептейт. Чындыгында, бакулумдун болушу кабыкчанын жарылышы, уретрага зыян келтирүү же артериянын жарылышы сыяктуу олуттуу жаракаттардын ыктымалдыгын жогорулатат. Айыктыруу мезгилинин жогорулашынан тышкары, жаракаттар экинчи инфекцияга жана сепсиске алып келиши ыктымал. Бакулуму бар пенистен айырмаланып, бакулумсуз пенис ийкемдүү, бул механикалык травмадан келтирилген зыяндын оордугун азайтат.
Байыркы убакта адамдардын ортосундагы агрессия салгылашуулар жана согуштар менен эле чектелбестен; топтун ичиндеги кагылышуулар күнүмдүк көрүнүш болушу мүмкүн. Бакулумдун болушунан улам жараат алгандыктан, бир нече жума же айлар бою тукумдашуу пулунан четтенүү (же сепсистен улам биротоло четтенүү), анын пайдасынан жогору болгон. Бакулумдун болушу менен шартталган жаракаттын көбүнчө жаракат алуу убакты менен симптомдордун башталышынын ортосундагы кечигүүдөн улам дароо байкалбагандыктан, эки окуянын ортосундагы себептик байланыш байкалбай калышы мүмкүн. Дароо көзгө көрүнгөн травма болбогондо мындай жүрүм-турум социалдык жүрүм-турум нормаларынан жана тыюуларынан оңой эле четте калышы мүмкүн жана, демек, айыпталбайт.
Ал эми жаракаттар көрүнгөн болсо, анда адамдын өз иш-аракеттеринин кесепеттерин алдын ала көрө билүү жөндөмдүүлүгү адамдарга бул жаракаттар эркектердин ортосундагы атаандаштыкта пайдалуу курал экенин түшүнүүгө мүмкүндүк берди. Акыр-аягы, тукумдашуу пулунан атаандаштарды убактылуу четтетүү үчүн агрессия адам популяциясында бакулумсуз пенистин генетикалык мутациясын орноткон чөйрөнү түздү. Бирок, бул теориялардын бири да толук эмес жана ар биринин өзүнүн сынчылары жана жактоочулары бар.
Эрекция: биринчи, түшүндө жана эң акыркысы
Эркектерде биринчи эрекция өспүрүм куракта да, балалыкта да эмес, төрөлгөндөн кийин жашоонун алгачкы күндөрүндө деле эмес болот. Кээде УЗИ толугу менен түзүлгөн эрекциия менен түйүлдүктү көрсөтөт. Таң калыштуу, бирок биринчи эрекция эркек балдарда эненин курсагында болот.
Окумуштуулар жатын ичиндеги эрекцияны такыр изилдей элек болсо да, алардын айрым сунуштары бар. 1991-жылдагы изилдөөгө ылайык, түйүлдүктүн эрекциясы көбүнчө көздүн тез кыймылы (REM) уйку учурунда пайда болот. Эмне үчүн экенин эч ким так билбейт, бирок бул организмдин нерселерди текшерүү жана алардын туура иштешин камсыз кылуу ыкмасы болушу мүмкүн. Дагы бир изилдөө түйүлдүктүн эрекциясы кош бойлуулуктун үчүнчү триместринде өзгөчө кеңири таралганын жана саатына орточо 1-3 жолу болушу мүмкүн экенин көрсөтүп турат. Бул жамбаш булчуңдарынын жыйрылышы жана кан агымынын өзгөрүшү менен шартталган.
Айтмакчы, уйку жөнүндө. Кызыгы, көпчүлүк эркектер түнү уктап жатканда үчтөн бешке чейин эрекция болот. Алардын ар бири 25 мүнөттөн 30 мүнөткө чейин созулат. Эркектер көбүнчө түнкү эрекциялардын эң акыркысы болуп, эртең менен тик жыныстык мүчөсү менен ойгонушат. Өспүрүм курагына чейинки балдар ойгонгондо эрекция азыраак болот, жыныстык жетилүүнүн келиши менен 10-14 жашта мындай эрекциянын жыштыгы көбөйөт, ал эми бойго жеткенде бул көнүмүш көрүнүш.
Түнкү эрекциянын себеби илимпоздор үчүн толук түшүнүктүү эмес. Бирок изилдөөлөр көрсөткөндөй, түйүлдүктүн эрекциясындай эле, ал тез көз кыймылы уйкусу деп аталган уйкунун фазасы менен тыгыз байланышта. Дал ушул этапта көбүнчө, эрекциялар сыяктуу эле, түшкөрүүлөр болот. Окумуштуулар түнкү эрекция төшөктүн сууланышына, башкача айтканда заара чыгарууга тоскоол болоорун айтышат. Толук табарсык эрекцияга дагы катышкан аймактагы нервдерди стимулдайт. Бирок аялдар да ушуга окшош нерсеге дуушар болушат - клитордун түндөгү шишиши. Ошондуктан төшөк сууануунун алдын алуу жалгыз жооп катары кабыл алуу туура эмес.
Дагы бир мүмкүн болгон түшүндүрмө REM уйкусу мээнин көк так (locus coeruleus) деп аталган бир бөлүгүндө норадреналинди өндүрүүчү клеткалардын иштебей калышы менен байланышкан. Бул клеткалар пенистин тонусун басышат. Ошондуктан, уктоо учурунда клеткалардын тизгиндеши басылганда, пенис турат. Түнкү эрекциянын себеби кандай болбосун, дарыгерлер бул толугу менен нормалдуу көрүнүш экенине макул болушат жана организмдин иштеши керек экенин көрсөтүп турат. Чынында, балдар жана бойго жеткен эркектер ар дайым эрекция менен ойгоно бербейт. Бул, мисалы, дененин REM уйку фазасынан чыгууга үлгүрбөгөндүгүнө байланыштуу болушу мүмкүн. Ошондой эле REM уйкусу такыр эрекциясыз да болушу мүмкүн.
Эрекция жатындын ичинде жана уктап жатканда пайда болушу мүмкүн, бирок, балким, андан да таң калыштуусу - өлүмдүн эрекциясы. Ошондой эле "периштелик кумар" же терминалдык эрекция деп аталат. Бул өлгөндөн кийинки заматта болот. Көбүнчө бул асынып каза болгон адамдарда болот. Окумуштуулар бул укуруктун мээге басымы себеп болушу мүмкүн деп эсептешет. Бирок башына ок тийип, ири кан тамырлары жабыркап, ууланып каза болгон эркектерде да ушундай эле көрүнүш байкалган. Ошондуктан, дагы бир теория, өлүмдөн кийинки эрекциялар моюн жүлүндүн катуу бузулушунан улам болушу мүмкүн.
Пенистин өлчөмү жөнүндө бүт баары (же дээрлик бүт баары)
Эң кызыктуу суроодон баштайлы: пенистин нормалдуу өлчөмү кандай? 2013-жылы Journal of Sexual Medicine журналында жарыяланган, 1661 эркек катышкан, изилдөөгө ылайык, жыныстык мүчөсүнүн орточо өлчөмү 14 сантиметр. Бул түз турган пениске гана тиешелүү.
Дагы бир изилдөөдө илимпоздор тик эмес жыныс мүчөсүнүн орточо узундугу 7-10 сантиметр, тик - 12-16 сантиметрди түзөрүн аныкташкан. Эгерде пенис турбаган абалда 4 сантиметрден, ал эми эрекция учурунда 7,5 сантиметрден аз болсо, анда врачтар органды чындап эле кичинекей деп эсептешет. Айтмакчы, бул түрдөгү бардык өлчөөлөр 21 жаштан ашкан эркектерде жүргүзүлөт: ага чейин пенистин узундугу өзгөрүшү мүмкүн.
Эркектин жыныс мүчөсүнүн чоңдугун буттун чоңдугу боюнча же башка кыйыр белгилери боюнча алдын ала айтууга болобу?
Бул маселеге Британиялык илимпоздор кызыгып, биз үчүн 15 000 эркектин маалыматтарын талдап чыгышты. Алар буттун өлчөмү да, манжалардын узундугу да, дене салмагынын индекси да, жаш курагы да, урук безинин көлөмү да пенистин өлчөмүнө таасир этпейт деген жыйынтыкка келишкен.
Изилдөөчүлөр тастыктаган жалгыз байланыш - бул пенистин узундугу менен бой узундугунун ортосундагы байланыш. Бирок ал деле мыйзамченемдүү деп айтуу үчүн жетишсиз. Бир эркек экинчисинен бир баш узун болсо да, алардын жыныс органдары бирдей өлчөмдө болушу мүмкүн. Мындан тышкары, жыныстык мүчөсүнүн узундугуна адамдын расасы дагы таасир этпейт. Тагыраак айтканда, илимпоздордо мындай мыйзамченемдүүлүк бар экенине эч кандай далил жок. Чындыгында, негиздүү тыянактарды чыгаруу үчүн ар кандай улуттагы жана бир түзүлүштөгү көптөгөн эркектерди салыштыруу керек жана бул эч ким жасай элек көп күч-аракетти талап кылат. Ошондуктан, азырынча бардык айырмачылыктарды жекече өзгөчөлүктөрү менен түшүндүрүү туурараак.
Ал эми жыныстык мүчөсүнүн өлчөмү аялдардын сексуалдык активдүүлүгүнө кандай роль ойнойт? Физиологиялык көз караштан алганда - дээрлик эч кандай. Жетиштүү узундуктагы пенис аялдын жатын моюнчасына жетет, аны кээ бир эксперттер эрогендик зона деп эсептешет, бирок кээ бир аялдар үчүн бул ыңгайсыздыкты гана жаратат.
Эгер пенистин диаметрин карасак, кындын кошумча кеңейиши да эч нерсени өзгөртпөйт, анткени өзү ал сезгич эмес. Бир гана нерсе, кээ бир учурларда чоңураак пенис кындын дубалдары аркылуу клиторду жакшыраак стимулдай алат. Эске салсак, дал ушул клитор аялдардын жыныстык жашоосунда негизги күнөөкөр болуп саналат, анын стимулдашуусусуз оргазмга жетүү мүмкүн эмес.
Аялдар үчүн мунун баары психикалык маанайга жана күтүүлөргө байланыштуу. Чоң пенис чоң өлчөмдөн кошумча сезимдерди күткөн аялга кошумча ырахат алып келиши мүмкүн. Бул плацебо эффектиси сыяктуу: физиологиялык жактан өлчөмү чоң роль ойнобойт, бирок аял айырма бар экенине ынанат, ошондуктан ал көбүрөөк ырахат алат. Эгерде аял жетишерлик дүүлүктүрүлбөсө, ар кандай өлчөмдөгү пенис дискомфортту жаратат, ал тургай анын органдарына зыян келтириши мүмкүн. Кандай болгон күндө да, өнөктөш менен эмоционалдык жакындык бир нече сантиметрге караганда маанилүү.
Тынчсыздануу же стресс болуу ден соолукка, ошондой эле сексуалдык чөйрөгө дагы таасир этерин эстен чыгарбоо керек. Изилдөөлөр көрсөткөндөй, жыныстык мүчөсүн кичинекей деп эсептеген эркектер эрекцияга байланыштуу көйгөйлөргө көбүрөөк дуушар болушат. Окумуштуулар өзүн-өзү төмөн баалоону организмдин туура эмес иштешинин себептеринин бири катары тамеки чегүү, жаш курак, физикалык активдүүлүк, кошумча оорулар, тестостерон жана кандагы канттын деңгээли менен бирге кароону сунушташат.
Ал эми өлчөмү жөнүндө тынчсыздануунун кереги жок. Эркек хирургга кайрылып, жыныстык мүчөсүн чоңойткусу келбесе. Чынында эле, учурда жыныстык мүчөсүн чоңойтт үчүн хирургиялык эмес ыкмалар жок. Пенистин өсүшүн тездете турган же анын өлчөмүн чоңойтуучу таблеткалар, кремдер же атайын көнүгүүлөр жок. Ошондуктан жарнамадан ар кандай каражаттарды сатып албаш керек: алар жардам бербейт.
Эректильдик дисфункция: бул эмне жана андан кантип сактануу керек
Эректильдик дисфункция - бул канааттандырарлык сексуалдык активдүүлүк үчүн жетиштүү пенистин эрекциясына жетүү же кармап турууга туруктуу жөндөмсүздүк. Симптомдорунун арасында : эрекцияга жетүү көйгөйлөрү , аны кармап туруу, жыныстык каалоо төмөндөшү. Эректильдик дисфункция бул оору эмес, бирок кандайдыр бир башка көйгөйлөрдүн симптому: физиологиялык, психологиялык же экөөнүн тең айкалышы. Эркектердеги жыныстык дүүлүктүрүү – бул мээ, гормондор, эмоциялар, нервдер, булчуңдар жана кан тамырларды камтыган татаал процесс. Эректильдик дисфункция бул компоненттердеги кайсы бириндеги көйгөйлөрдөн келип чыгышы мүмкүн.
Кээде эректильдик дисфункция физикалык жана психологиялык көйгөйлөрдүн айкалышы менен шартталган. Мисалы, жыныстык реакцияны басаңдатуучу кичинекей физикалык абал да эрекцияны сактап калуу үчүн чоң тынчсызданууну жаратышы мүмкүн. Бул тынчсыздануу эрекцияга жетишүүгө же кармап турууга жана абалын начарлатууга алып келиши мүмкүн.
Эгерде эркектин түнкү эрекцияоаы болуп, бирок өзү эрекция болуп аны кармап турууда кыйынчылыкка дуушар болсо, анда эң кыязы, психологиялык фактор себеби болуп саналат. Физикалык себептерден улам эректильдик дисфункция айларга же жылдарга созулушу мүмкүн. Көп учурда бул функциянын акырындык менен жоголушу.
Адам денеси үзгүлтүксүз жана дайыма план боюнча иштеген бир машина эмес. Жыныстык стимул учурунда эркек эрекцияны дайыма эле кармап кала албаса, бул нормалдуу көрүнүш. Мунун себеби ашыкча иштөө, уйкунун жетишсиздиги, туура эмес психологиялык мамиле же жаман адаттар болушу мүмкүн. Кээде эс алуу, адаттарды кана өзгөртүү (мисалы, тамактын түрү) жетиштүү, баары өзүнөн өзү чечилет.
Ошентип, Кливленд клиникасынын маалыматы боюнча, эрекциянын башталышы же сакталышы менен байланышкан көйгөйлөр таптакыр нормалдуу жана 20% дан аз учурларда пайда болсо, адамды тынчсыздандырбашы керек. Бирок, көп учурда, мисалы, жарымында болсо, анда ал доктурга кайрылыш керек. Эгерде эрекция болуу жөндөмсүздүгү эркекти көптөн бери тынчсыздандырса, бул эректильдик дисфункцияны көрсөтүшү мүмкүн.
Эгерде эркек өзүнүн сексуалдык ден соолугуна тынчсызданса, анда бул тууралуу дарыгерге кайрылганы жакшы. Эректильдик дисфункцияны алдын алууга же айыктырууга болот. Дарылоо жолдору дисфункцияга алып келген себептерине жараша болот. Дарыгерлер кимдир бирөөгө жашоо образын өзгөртүүгө кеңеш беришет: спорт менен машыгып, тамеки чегүү же спирт ичимдиктерин ичпей, туура тамактануу. Айрымдарына психотерапевтке жана/же жазып берген дары-дармектерге кайрылуу сунушталат, башкаларына коштолгон ооруларды айыктырууга жардам берилет, ал эми кимдир-бирөөлөргө операция дайындалышы мүмкүн.
Булак: Двор медиа