Зордуктоодо жардам

Зордуктоого же сексуалдык асылууга дуушар болгон адамга кантип жардам берүү керек.

Сексуалдык зомбулук - бул тийүү, кааланбаган сүйлөшүү, асылуу, зордуктоо же зордуктоого аракет кылуу жана ыктыярдуу эмес башка аракеттер сыяктуу сексуалдык контакттар.

Сексуалдык зомбулук - бул ар кандай мажбурланган сексуалдык акт. Бул зомбулук физикалык да, психологиялык да болушу мүмкүн - жабырлануучунун физикалык же материалдык жетиштүүлүгу көз каранды болгон адамдын манипуляциясы, коркутуусу же сунушу дагы сексуалдык зомбулук болуп саналат. Аларды далилдөө жана мыйзам бузуучуну жоопко тартуу кыйыныраак болсо да, жазалоо үчүн гана эмес, ошондой эле мындай кылмыштардын жайылышын токтотуу үчүн дагы эле мүмкүн жана зарыл.

Бардык сексуалдык зомбулук - узак мөөнөттүү жана оор кесепеттерге алып келген жабырлануучу үчүн физикалык жана психологиялык стресс. Зордуктоо жабырлануучулары дайыма эле медициналык жардамга кайрыла беришпейт жана көп учурда укук коргоо органдарына кайрылышпайт. Мунун көптөгөн себептери бар жана алардын бардыгынын өзүнчө себептери бар. Бул көбүнчө уят, коркуу, өз укуктарын билбөө жана укук коргоо органдарына ишенбөөчүлүк.

Сексуалдык зомбулук болгон учурларда чектелген убакытта аракет кылуу зарыл, анткени зыянды текшерүү, кош бойлуулуктун же ЖЖБИнин алдын алуу боюнча чараларды көрүү, медициналык жана психологиялык реабилитациядан өтүү маанилүү. Көбүнчө жабырлануучулар бул маселелердин баарын өз алдынча чечүүгө туура келет жана мындай кырдаалда жакын жерде колдоо көрсөтүп, жардам бере турган адам болушу абдан маанилүү.

Төмөндө зомбулукка кабылганда курбуңузду кантип колдоо керектиги боюнча кыскача нускама берилген. Бирок бул кеңештер зордук-зомбулуктан жабыркаган эркек кишини колдоо үчүн же өзүңүзгө жардам берүү үчүн дагы ылайыктуу.

Биринчи кезекте, психологиялык шок менен күрөшүүгө жардам берүү, эмпатия жана колдоо көрсөтүү керек.

Ишенбөөчүлүктөн, акыл-насаат айтуудан жана айыптоодон алыс бол. Жабырлануучу болгон окуя үчүн өзүн күнөөлөбөшү керек, ал туура эмес компанияда, туура эмес убакта же туура эмес кийинип жүргөнү үчүн күнөөлүү эмес. “Сен ал жерде эмне кылып жүрдүң эле?” же "Мен сага айтпадым беле" деген сыяктуу суроолорду колдонбо. Жардам сунуштап, колдоо көрсөтүүгө аракет кылганың жакшы, ал каналык сүйлөгүсү келсе, так ошончолук ук.

Андан кийин, профессионалдык психологиялык жардамга кайрылуу керек болот. Сексуалдык зомбулук жабырлануучулардын психологиялык абалына узак мөөнөттүү терс таасирин тийгизет жана PTSD менен татаалдашы мүмкүн.

Психологиялык колдоону кризистик борбордон же ишенимдүү психологдон алса болот:

- "Шанс" кризистик борбордун кеңсесине жазылуу же телефон аркылуу консультация алуу: +996 709 710 320

- "Витару" зордук-зомбулукка каршы эл аралык коомчулуктун онлайн консультациялары: https://www.vitaru.it/

- Эгерде жабырлануучу жашы жете элек болсо, анда 111 республикалык ишеним телефону же https://teenergizer.org/consultations/ дареги боюнча онлайн консультациялар.

Аны менен милицияга кайрылуу мүмкүнчүлүгүн талкуула.

Бирок үгүттөбө жана күчкө салба. Ооба, сиз милицияга кайрылышыңар керек, бирок жабырлануучуларга күч топтоп, бюрократиялык процедуралардан өтүү же полициядагы башынан өткөргөн окуялары тууралуу сүйлөшүү кыйын болушу мүмкүн. Эгерде жабырлануучу милицияга арыз бере албаса, анда жок дегенде медициналык текшерүүдөн өтүшү керек, анын маалыматтары кийин медициналык текшерүүнүн негизин түзөт. Дарыгерге зордуктоо тууралуу дароо билдирүү керек жана изи бар жерлерде деталдуу түрдө келтирилген зыянды сүрөттөгөн анализдерди, мазокторду, тырмактардын астынан үлгүлөрдү, ошондой эле дененин бир жеринде калган уруктун үлгүлөрүн алганын текшергиле. Дарыгерлер полицияга билдирүүгө милдеттүү жана бир нече убакыт өткөндөн кийин тергөөчү жабырлануучуга телефон чалып, зордуктоо тууралуу кабарлайбы деген суроо менен кайрылышы керек.

Зомбулуктан жабыркаган дароо арыз берүүгө макул болсо, анда кылмыш жасалган райондун РОВДга арыз менен тез арада кайрылуу зарыл. Арызда эмне болгондугу жөнүндө кеңири баяндалат, кылмыш жасалган убакытты жана жерди көрсөтүү, колдо болгон далилдерди тизмелөө керек.

Арыз маалымат журналында катталат. Арыздын көчүрмөсүнө кабыл алынган датасы, кабыл алынган номери жана кабыл алган адамдын колу менен мөөр басылып силерге берилет. Силерге номери же QR коду бар купон берилиши керек, анын жардамы менен арыздын абалын жана кылмыш ишинин жүрүшүнө көз салса болот. Арызды кабыл алуудан баш тарткандыгы үчүн укук коргоо органдарынын кызматкерлери кылмыш жоопкерчилигине тартылат.

Тез арада соттук-медициналык экспертиза өткөрүүнү талап кылгыла. Эгерде тергөөчү экспертиза жүргүзүүдөн баш тартса, тергөө судьясына өтүнүч менен кайрылгыла.

Кылмыш изин жок кылбаш үчүн зордуктоо учурунда кийип жүргөн кийимдерди сактап, экспертизага чейин душка түшпүп жуунбаш керек. Кылмыш болгон жерге өз алдынча барбагыла жана далилдерди чогултпагыла. Кокустан кылмыштын изин жок кылып алсаңар болот.

Мүмкүн болсо, адвокат жалдоо керек же кризистик борборго акысыз юридикалык жардам сурап кайрылуу керек. Адвокат силерге арыз жазууга жардам берет, тергөө аракеттеринде жана сотто жабырлануучунун кызыкчылыктарын коргойт.

Жыныстык жол менен жугуучу ооруларды алдын алуу.

Корголбогон жыныстык катнаш учурунда (зордуктоолордун көбү ошондой болот) медициналык текшерүүдөн өтүп, жыныстык жол менен жугуучу ар кандай ооруларды алдын алуу жакшы. Бул үчүн гинекологго кайрылуу керек. Жабырлануучу жашаган жердеги гинекологиялык кабинетке да, жеке клиникага да кайрылса болот.

Эгерде дароо гинекологго кайрылууга күч же мүмкүнчүлүк болбосо, анда 72 сааттын ичинде микробго каршы жана грибокко каршы кеңири спекторлуу каражаттарды кабыл алууга болот. Трихомониаз, гонорея, хламидиоз же кындын бактериозу сыяктуу эң кеңири тараган инфекциялардын пайда болуу коркунучун азайтуу үчүн бир доза жетиштүү.

Кош бойлуулуктун алдын алуу да аблан маанилүү.

Кош бойлуулук бир жыныстык катнаштан да, эякуляция болбогондо да болушу мүмкүн. Эгерде жабырлануучу оралдык контрацептивдерди, гормоналдык инъекцияларды же жатын ичине спиралдарды колдонбосо, анда дарыгердин көрсөтмөсү жок эле дарыканадан шашылыш контрацепцияны сатып алса болот. Шашылыш контрацепция - бул мүмкүн болушунча эртерээк, бирок контакттан кийин 72 сааттан кеч эмес кабыл алынуучу бир таблетка.

Кош бойлуу болуп калган учурда болсо, жабырлануучуга аборт жасатуу үчүн 22 жумага чейин убакыт бар. Кыргызстанда зордуктоодон улам кош бойлуулуктун пайда болушун камтыган социалдык себептер боюнча кош бойлуулукту алдын алууга 22 жумага чейин уруксат берилет. Бирок, кош бойлуулукту токтотуу кош бойлуулуктун алгачкы мезгилинде эң коопсуз болуп саналат. Ошентип, 6-7 жумага чейин созулган медициналык бойдон алдыруу эң коопсуз жана эң айоочу болуп эсептелет. Вакуумдук бойдон алдыруу 12 жумага чейин, ал эми медициналык кюретка менен алдыруу 22 жумага чейин.